خارپاشنه چیست و چه درمانی دارد

خارپاشنه یا پلانتار فاشیوپاتی یکی از مشکلات مربوط به پاشنه پا است که ممکن است بسیاری از افراد در طول زندگی خود آن را تجربه کرده باشند.

تجربه احساس درد در ناحیه پاشنه پا در طول روز و به‌خصوص اوایل صبح، زمان‌هایی که به مدت طولانی سر پا ایستاده‌اید، اوقاتی که کفش نامناسب به پا داشته‌اید و مسافت طولانی را پیاده‌روی کرده‌اید همگی می‌توانند نشانه‌هایی از خارپاشنه باشد که به آن دچار شده‌اید. دردی که اوایل صبح تجربه می‌کنید ممکن است بعد از گذشت مدت زمان کوتاهی قطع شود و زمانی که رفت و آمد و ایستادن روی پا طولانی شود مجدد به سراغ شما بیاید.

اما خارپاشنه چیست؟ چرا ایجاد می‌شود؟ چه علائمی دارد؟ روش‌های درمانی موثر آن کدامند؟ اگر این موارد جزو سوالاتی هستند که برای شما نیز پیش آمده‌اند و به دنبال یافتن پاسخ این سوالات هستید بهتر است تا پایان این مقاله از سایت چرم کاکتوس با ما همراه باشید. شما پاسخ تمامی این سوالات را در این مقاله خواهید یافت.

خارپاشنه چیست و علل ایجاد آن کدامند؟

خارپاشنه در واقع یک زائده استخوانی ناشی از رسوب کلسیم در ناحیه بین پاشنه و کف پا است. خار یا زائده استخوانی که با نام علمی اسئوفیت نیز شناخته می‌شود؛ معمولا در مجاورت محل آسیب و التهاب ایجاد شده بر روی تاندون و غضروف‌ها ایجاد می‌شود.

در واقع فاشیای پلانتار یا نیام کف پایی یک بافت هم‌بند است که پاشنه پا را به پنجه پا متصل کرده و سبب ایجاد قوس کف پا می‌شود. این رباط ممکن است به دلایلی از جمله:

ایستادن‌های طولانی مدت بر روی پا برای انجام کارهای روزمره

اضافه وزن

استفاده از کفش زنانه یا کفش مردانه نامناسب

انداختن وزن بدن بر روی پاشنه پا هنگام ایستادن

ایجاد تنش و فشار زیاد بر روی پا بر اثر دویدن

و...

دچار کشیدگی و پارگی شده و در نهایت و به مرور فرسوده، ضخیم و ملتهب شود.

اگر ضخامت، فرسودگی و التهاب این بافت هم‌بند یا همان فاشیای پلانتار افزایش پیدا کند و رسیدگی به آن انجام نشود در نهایت باعث ایجاد درد شدید ناشی از ایجاد خارپاشنه خواهد شد.

البته لازم به ذکر است که گاهی ایجاد خارپاشنه علت خاصی ندارد و نمی‌توان دلیل مشخصی برای آن پیدا کرد. همچنین این عارضه در برخی افراد بدون درد و در برخی با درد شدید همراه است.

علائم خارپاشنه

هر عارضه و بیماری یک‌سری علائم و نشانه‌ها دارد که توجه دقیق به این علائم بسیار مهم بوده و پزشک با درنظر گرفتن آن‌ها می‌تواند نوع بیماری و بهترین روش برای درمان آن را انتخاب کند. پس بهتر است از کنار ساده‌ترین نشانه‌ها نیز به سادگی عبور نکنید و به آن توجه داشته باشید. اما در این قسمت علائم خارپاشنه را توضیح خواهیم داد:

احساس درد شدید در ناحیه پاشنه پا و معمولا در اوایل صبح بعد از بیدار شدن از خواب که ممکن است بعد از مدت زمان کوتاهی درد از بین برود. (فرد احساس می‌کند خار یا چاقو به پاشنه وی فرو رفته است).

حساس و دردناک شدن پاشنه پای فرد زمانی‌که پابرهنه راه می‌رود.

التهاب و تورم

مشاهده زائده استخوانی در قسمت پاشنه

احساس درد بعد از انجام فعالیت‌های ورزشی

احساس گرما در ناحیه پاشنه

تغییر در الگوی راه رفتن و ایستادن شما بر اثر دردی که احساس می‌کنید.

نحوه تشخیص خارپاشنه توسط پزشک

اگر شما یا یکی از افراد نزدیکتان یک یا چند مورد از علائم خارپاشنه را داشته باشید و به پزشک مراجعه کنید؛ پزشک با گرفتن شرح حالی از شما شامل نوع علائمی که بیان می‌کنید و معاینه و مشاهده پای شما و گاها با عکسبرداری از پاشنه خارپاشنه را تشخیص خواهد داد. البته ممکن است شما هیچگونه علائمی از این عارضه نداشته باشید و پزشک به‌صورت تصادفی و از روی عکس MRI برای بیماری و مشکل دیگر شما متوجه این موضوع گردد.

روش های درمان موثر خارپاشنه

مرحله بعد از تشخیص خارپاشنه انتخاب موثرترین روش‌های درمانی آن است که پزشک براساس شرایط فرد و شدت عارضه بهترین روش درمان را پیش خواهد گرفت.

اصلاح و تغییر نوع کفش

نوع کفشی که استفاده می‌کنید در ایجاد عارضه و حتی درمان آن نیز موثر است. کفش‌های بدون لژ و تخت و همچنین کفش‌های دارای پاشنه و زیره بسیار سخت یا بسیار نرم از قوس کف پا و پاشنه پا حمایت نمی‌کنند و استفاده از آن‌ها می‌تواند سبب ایجاد خارپاشنه یا پلانتار فاشیوپاتی شوند. پس استفاده از کفش چرم زنانه با کفی طبی و کفش چرم مردانه با کفی طبی بهترین گزینه خواهد بود.

تمرینات ورزشی مناسب

تمرینات فیزیوتراپی و کششی یک روش ساده و کاربردی برای درمان این عارضه است که توسط پزشک تجویز می‌شود.

یخ درمانی

چند قطعه یخ را داخل نایلون فریزر قرار دهید و حوله‌ای به دور آن بپیچید سپس آن را روی پاشنه قرار دهید. این روش برای تسکین تورم و درد موثر خواهد بود.

استفاده از لوازم کمک درمانی مانند آتل شب و کفی مناسب

آتل شب با ایجاد کشش کافی در ساق پا و قوس کف پا سبب درمان و کاهش عوارض خارپاشنه خواهد شد. از طرفی کفی مناسب نیز در طول روز به توزیع مناسب وزن بر روی کف پا کمک کرده که راهی بسیار موثر خواهد بود.

دارو

تجویز داروی مناسب برای کاهش التهاب و تسکین درد شما بسیار موثر است. کاهش قرمزی و التهاب ایجاد شده در ناحیه پاشنه درد شما را کمتر خواهد کرد.

شاک ویو تراپی

یکی از موثرترین روش‌های درمانی خارپاشنه شاک‌ویوتراپی است. این روش درمان غیرتهاجمی بوده و عوارض جانبی ندارد و همچنین سر پایی است. شاک‌ویوتراپی در واقع زمانی کاربرد دارد که روش‌های درمانی قبلی نتیجه‌بخش نبوده باشند. در این روش امواج به سمت ناحیه درد ارسال شده و با ایجاد شوک و تحریک کردن بافت‌ها روند بهبود آن را تسریع خواهند بخشید.

تزریق

یک روش که برای تسکین درد خارپاشنه استفاده می‌شود تزریق استروئید است. این روش ممکن است در برخی افراد برای مدتی پاسخگوی نیاز او برای درمان باشد و در برخی دیگر از افراد درمان قطعی به‌شمار برود. در کل توصیه می‌شود از این روش به دفعات استفاده نشود چون ممکن است سبب تضعیف، آسیب و پارگی فاسیای کف پا شود.

آِیا برای درمان خارپاشنه به عمل جراحی نیاز است؟

عمل جراحی نیز یکی از روش‌های درمانی خارپاشنه است اما این راه گزینه انتخابی اول نخواهد بود و عمل جراحی زمانی صورت می‌گیرد که هیچ‌کدام از روش‌های درمانی قبلی نتیجه‌بخش نبوده و درد و عوارض آن بسیار شدید است. در این صورت است که پزشک با درنظر گرفتن وضعیت بیمار ممکن است روش عمل جراحی برای خارپاشنه را انتخاب کند.

عوامل موثر در تشدید خارپاشنه

برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی فرد و گاها نحوه رفتار او سبب تشدید عارضه خارپاشنه خواهند شد که با اطلاع از این عوامل و حذف، کاهش و درمان آن‌ها می‌توانید امکان ابتلا یا تشدید این عارضه را کاهش داد:

کف پای صاف، زانوی پرانتزی، قوس زیاد کف پا و حتی بیماری‌ها و دردهای ناشی از آن‌ها می‌تواند الگوی راه رفتن فرد را تغییر داده و با ایجاد این ناهنجاری به مرور سبب ایجاد خارپاشنه در وی گردد.

چاقی از دیگر عوامل ایجاد و تشدید کننده این عارضه است. وزن زیاد فشار بیشتری به پا و به‌خصوص کف پا وارد می‌کند و این به‌خصوص هنگام ایستادن یا پیاده‌روی بیشتر خواهد بود. بهتر است وزن خود را کنترل کنید تا از دچار شدن به خارپاشنه یا بیماری‌های دیگر نیز جلوگیری شود.

ورزش شدید از دیگر عوامل موثر در ایجاد خارپاشنه است. این عارضه به‌خصوص در افرادی که ورزش‌هایی از قبیل دو، رقص و... را به‌صورت تخصصی دنبال می‌کنند بیشتر مشهود است. بهتر است در صورت فعالیت در ورزش از کفش چرم اسپرت با کفی طبی و مناسب استفاده کنید.

افزایش سن یکی از دلایل ایجاد عارضه و بیماری‌های مختلف خواهد بود. خارپاشنه معمولا در افراد بین 40 تا 60 سال ظاهر می‌شود. برای جلوگیری از این موضوع بهتر است همیشه و در هر حال به فکر سلامتی خود باشید.

نتیجه گیری

در این مقاله از سایت چرم کاکتوس به بررسی عارضه خارپاشنه، دلایل ایجاد، علائم و روش‌های درمانی آن پرداخته شد. اگر هر یک از علائم ذکر شده مانند درد ناحیه پاشنه، تورم و مشاهده زائده استخوانی را داشتید بهتر است به پزشک مراجعه کرده و روش درمانی که به شما گفته شده است را پیش بگیرید. فراموش نکنید استفاده از کفش مناسب بیرون از منزل و صندل زنانه یا مردانه داخل منزل و پابرهنه نبودن از روش‌های پیشگیری و درمان موثر این عارضه خواهد بود.

سایر مقالات مرتبط

عوارض کفش پاشنه بلند

با کفش پاشنه بلند چه جورابی بپوشیم